door Hans Caarls
Op 3 september 1851 werd van de voltooide gravure, zonder waarde inschrift, een proef getrokken in verschillende kleuren met daar om heen een zwarte rechthoek in Oost-Indische inkt getrokken om het formaat van de postzegel tot uitdrukking te brengen. Een kwart vel postzegelpapier werd gedeeltelijk bedrukt met afdrukken van de oorspronkelijke gravure. Mr. J. Pols, Hoofd Directeur der Posterijen, was niet echt te spreken over deze weergave omdat ze niet netjes afgedrukt waren. Omdat het een lastig karwei is om een metalen plaatje omgekeerd op papier af te drukken staan de postzegels niet op de juiste onderlinge afstand.
Deze gravure wordt ook wel “Mother Die” genoemd. De oorspronkelijke gravure was dus gereed voor de komst van Jacob Wiener naar Utrecht die op 26 september arriveerde om de drukplaten te gaan aanmaken.
Van de Mother Die werden 3 nieuwe plaatjes (type)gemaakt, dit gebeurt door middel van een nog ongeharde transferrol die over de geharde Mother Die heen wordt gewiegd, dit wordt ook wel wrikken genoemd. De transferrol wordt daarna gehard.
Het verschil van de Mother Die en de Type is te zien aan de minimale veranderingen van de fijne lijntjes en letters.
Daarnaast worden meestal op de Type naast het zegelbeeld arceringen aangebracht.
De onderlinge minimale verschillen zijn vooral zichtbaar in de letters die op de Mother Die nog heel fijn zijn.
Voor zover bekend is er momenteel 1 afdruk van een Mother Die in particulier bezit en de thans gedane vondst is welhaast uniek te noemen in de geschiedenis van de 1 e emissie 1852.
Het ter veiling aangeboden afdruk van de “Mother Die”.
De kleur van de gevonden afdruk van de Mother Die komt vrijwel overeen met die van de grijsblauwe kleur van de proefstrippen die in het MUSCOM aanwezig zijn. Ook de zo kenmerkende dubbele linker en onder buiten kaderlijn is exact gelijk aan die van de proefstrip. Daarnaast zijn ook de fijne uitlopers op de bovenhoeken links en rechts identiek.
Voor de kwaliteits omschrijving verwijs ik naar de veilinghouder.
Geraadpleegde bronnen:
Drs. G.C.J.J. Ottenheym “ontstaan en invoering van de eerste Nederlandse postzegels 1850-1852
archief: Joh. Enschede
archief: NPV
Recente reacties